Dyane

Ziehier mijn autootje. Ze staat sinds vrijdag bij de garage. Lek leidinkje. Voor 11 januari moet ze naar de tweejaarlijkse Contrôle Technique - de APK - en hoewel de keuring voor oude auto's erg soepel verloopt, gaat een kapotte leiding waarschijnlijk toch iets te ver. Deze Dyane is uit 1983, ze is bijna 30! Ze heeft 68.000 kilometer gereden.

Feu d'artifice

Het is hier nog even stil als anders. En mochten we vandaag of morgen een knal horen dan is er een jager, geen vuurwerk.

Vuurwerk – feu d'artifice – mag hier worden afgestoken op 14 juli en 31 december, maar bijna geen particulier die het doet. Ja, wij, gekke Nederlanders. Elk jaar kopen we het schap leeg van een speelgoedwinkel die wat pijlen en rotjes heeft liggen en elk jaar valt het vuurwerk weer tegen. Een pot die het slechts drie tellen doet, vuurpijlen die niet de beloofde pracht en praal opleveren. Maar je moet toch wat, de drang om om middernacht naar buiten te gaan is groot; erfelijk bepaald of zo.

We hebben nooit overwogen vuurwerk te gaan halen in Nederland, zelfs de Belgische grens is zeven uur rijden. Een aantal jaren geleden waren er Amsterdamse vrienden met oud en nieuw, ze hadden kinderpakketten meegenomen. De kinderen waren nog jong, om negen uur 's avonds riepen we gelukkig nieuwjaar en terwijl de ouders crémant de Bourgogne dronken – champagne, maar zonder de naam – en de kinderen champomy (vruchtensap met bubbels) zetten we met z'n zevenen het dorp in de rook.

Er was niemand die reageerde, zelfs geen hond die begon te blaffen

Geen vuurwerk betekent ook geen vuurwerkslachtoffers. Franse chirurgen behandelen op oudejaarsavond - Saint-Sylvestre - anderssoortige blessures aan handen: wonden veroorzaakt door uitschietende oestermessen...

Ethylotest

Vlak voor de zomer waarschuwde ik Nederlandse huurders van mijn gites alvast per email dat ze twee éthylotests in de auto moesten hebben liggen. Nieuwe regel die op1 juli inging. Ik had me de moeite kunnen besparen. De wet is er wel, maar er is niemand die controleert of een automobilist een alcoholtest bij zich heeft. Laat staan twee.

De vorige president had het bedacht, iedereen twee éthylotests in de auto; één test die je zelf gebruikt om te kijken of je nog mag rijden, de tweede om te blazen bij een politiecontrole. Je moet zeg maar meebetalen aan je eigen veroordeling. Bij de apotheek lagen in het voorjaar een paar tests, ze waren ze in een mum van tijd uitverkocht. Daarna waren ze nergens meer te krijgen. Van hogerhand werd besloten geen boetes (11 euro) uit te delen tot 1 november.

De afgelopen maanden kwam in het nieuws dat de tests niet tegen warmte en kou kunnen en dus onbetrouwbaar zijn. De politie zei ze niet te willen gebruiken. Veel maakte het niet uit, ze waren toch niet te koop.

In november gebeurden er twee dingen bijna tegelijk: Eerst liet de nieuwe minister van binnenlandse zaken Manuel Valls weten dat er voor 1 maart 2013 niet wordt gecontroleerd. En daarna misschien ook niet. Hij heeft advies gevraagd aan de verkeersveiligheidsraad. Vlak daarna lagen de tests weer bij de apotheek. “ICI ETHYLOTESTS”, stond er in grote letters optimistisch op een poster. Redden wat er te redden valt waarschijnlijk, er is bijna niemand meer die ze wil kopen.

Mocht de regering volgend jaar alsnog besluiten de wet te gaan uitvoeren – de kans is klein, Manuel Valls is nooit een voorstander geweest – dan is het moment gekomen deze nutteloze tests aan te schaffen, ze kosten maar 99 cent. Maar kijk uit op internet. Er is een bedrijf actief dat de weggooi-tests gratis aanbiedt. En er zijn mensen die dat geloven. Zaten ze opeens vast aan een maandabonnement van 26 euro.

Compétitivité

Het modewoord van deze maand: compétitivité. Bijna niet uit te spreken, ik weet het. Het betekent concurrentiepositie. Het gaat in Frankrijk niet goed met deze compétitivité. Franse produkten zijn niet gewild in het buitenland. Iedereen zegt dat dat komt doordat werknemers te duur zijn. Als de kosten omlaag gaan, gaat het land een gouden toekomst tegemoet.

Maar misschien ligt het niet aan de Franse produkten, maar aan de Franse manier van zakendoen.

Frankrijk heeft de TGV, Dassault, de technische know-how is enorm. Maar het land raakt zijn spullen niet kwijt aan het buitenland. Bedrijven zijn zo flexibel als plaatstaal.

Het zou handig zijn voor de export wanneer mensen in een bedrijf een woordje over de grens zouden spreken; Engels of zo, ik noem maar een dwarsstraat. Het zou ook praktisch zijn wanneer emails worden beantwoord. Een telefonisch 'Je vous tiens au courant' - ik houd u op de hoogte - is synoniem voor 'ik laat niets meer van mij horen'.

De klant is koning is hier een onbekend fenomeen. Een klant moet zich vereerd voelen dat hij spullen màg kopen. Als hij al de kans krijgt. Een paar kleine praktijkvoorbeelden.

Mijn echtgenoot wilde drie houtbewerkingsmachines kopen. Bij een bedrijf in Brive had de vertegenwoordiger op dat moment geen tijd. "Ik bel u", zei hij. Nooit gedaan natuurlijk, dat spreekt voor zich. Andere Franse bedrijven, reageerden ook niet, de machines zijn uiteindelijk uit Duitsland en Oostenrijk gekomen.

Met die machines wordt hout bewerkt. Hout, dat ook aangeschaft moet worden. Een firma in de Dordogne verkoopt droog eiken. Als de chef er is ten minste. Wanneer hij een afspraak buiten de deur heeft, worden geen zaken gedaan en is de reis voor niks. "Wat het kost? Dat weet ik niet, komt u morgen terug, dan is de baas er".

Een uitzondering zegt u? Wijnboeren in de Bordeaux klaagden een aantal jaren geleden steen en been dat hun wijn niet goed verkocht. Nederlanders, Engelsen en Chinezen namen wijngaarden over, hun châteaux doen wel goede zaken. Zelfde wijn, andere verkoper.

Fransen willen hun waren helemaal niet verkopen. Ze waken over hun produkten of het hun kindjes zijn. En zullen geen stap harder lopen. Komt u naar ons, wij komen niet naar u. Het is geen kwestie van kosten, het is een kwestie van mentaliteit.

Twintig ton grind

Vier jaar geleden legden we met z'n drieën in de tuin een jeu-de-boulesbaan aan toen er plots een aantal kandidaten voor de gemeenteraad naast ons stond. We schudden veel handen en kregen een kandidatenlijst. Ze keken nog even naar de jeu-de-boulesbaan in wording. En lieten een bommetje vallen. Of we al wisten dat we vanaf heden elk jaar gratis twintig ton grind konden halen bij de steengroeve. Dat had de gemeenteraad – dezelfde mensen die in onze tuin stonden – net besloten.

Hoe toevallig, zo net voor de verkiezingen. Daar trapt toch niemand in, dachten we. Maar deze kandidaten, met de burgemeester aan kop, wonnen natuurlijk. Fransen zijn gewoontedieren, de burgemeester zit er al zo'n 30 jaar.

Twintig ton grind dus. Per gezin per jaar. Dat is erg veel. Bij de aanleg van de jeu-de-boulesbaan hebben we acht ton laten komen; het jaar daarop hebben we onze 20.000 kilo weggegeven aan een dorpsgenoot die een huis bouwde. Vorig jaar hebben we nog een aanhangwagentje of wat gehaald als ondergrond voor het zwembad. Maar 20 ton, elk jaar?

Dorpsgenoten denken daar heel ander over. Sinds een week rijden tractoren af en aan met grind. Het is ten slotte bijna 1 januari, ze willen de 20 ton van 2012 niet aan zich voorbij laten gaan.Wat ze ermee gaan doen weten ze nog niet, het ligt in hopen op de erven.

Waarom krijgen we eigenlijk grind? Dat vragen wij ons ook af. Vier kilometer verderop is een leisteengroeve. In de buurt van de groeve wonen mensen die last hebben van het bedrijf, er rijden grote vrachtwagens en soms wordt dynamiet gebruikt. Als doekje voor het bloeden krijgen de omwonenden 40 ton grind per jaar (het lijkt me net zoiets als lava geven aan mensen die op een vulkaan wonen). Wij merken niets van de steengroeve en krijgen jaarljks toch een berg stenen; misschien om jaloezie te voorkomen?

Wij zijn benieuwd wat de gemeenteraad voor de verkiezingen in 2014 zal verzinnen. 

Iemand nog wat grind nodig?

Eén kerstdag

Tweede kerstdag? Hier is er slechts één. De meeste mensen zijn vanochtend weer overgegaan op de orde van de dag. Alleen scholieren hebben vrij, voor de rest is iedereen aan het werk getogen. Onze buurman, vrachtwagenchauffeur, zelfs al om twee uur vannacht. Voor hem was kerst wel erg kort.

Tijdens de anderhalve kerstdag zijn twee mega-maaltijden genuttigd en veel cadeaus uitgewisseld.

Bij gebrek aan Saint-Nicolas is het hier le père Noël die iedereen verwent. Als ik de kranten mag geloven was het gemiddelde cadeau-budget per huishouden bijna 380 euro.

Veel van die cadeaus staan alweer te koop op internet. De eerste aanbiedingen verschenen al op kerstavond. Familie de deur uit en hup, achter het scherm. Terwijl de ene helft van Frankrijk er schande van spreekt dat cadeaus te gelde worden gemaakt, zet de andere helft zijn waar op Leboncoin, eBay, of Priceminister. De gemiddelde verkoopprijs staat vooralsnog op 41 euro.

DVD's, smartphones, games, sieraden, er staat van alles te koop. Voor verbazingwekkende prijzen. Het is net alsof de verkopers er niet vanaf willen. Fransen zetten hun waar rustig te koop voor de nieuwprijs. Of soms zelfs méér dan de nieuwprijs.

Het was me van de zomer al opgevallen bij de aanschaf van schoolboeken; tweedehands waren ze 1 euro goedkoper dan nieuw, maar met de verzendkosten erbij waren ze duurder. Een goedkoper nieuw boek of een duurder gebruikt boek, wat zullen we eens kiezen...

Bij de verkoop van mijn zoons schoolboeken gingen we een tikkie onder de prijs van andere verkopers zitten. Het was bijna te makkelijk om waar te zijn; binnen 24 uur hadden we de tien boeken verkocht.

Joyeux Noël

De kerk in Objat op kerstavond.

Weinig tekst vandaag, we gaan zo aan de gigot d'agneau en orechiette au broccoli, het laatste naar een recept van Jamie Oliver. Een Europese kerst dit keer. Gisteravond kwam de kerstman onverwachts langs, op een quad omgebouwd tot arreslee, het zag er geweldig uit. Vooral zijn rubberlaarzen.

Le réveillon

Wat eten we vanavond? Dat is niet zo moeilijk. Vlak voor de kerst bestaat de keuze in Franse winkels uit:

huîtres (oesters)

blinis en foie gras de canard (dwergpannenkoekjes en eendenlever)

Chapon (kapoen)

bûche de noël (ijs/taart in de vorm van een boomstammetje)

En dan kunnen we nog een beetje variëren met cerf (hert), een rôti façon orloff (rollade met kaas en bacon), ris de veau (kalfszwezerik) of een pintade (parelhoen). Voor het voorgerecht hebben we de keuze uit garnalen of coquilles Saint-Jacques (die volgens de folder van de super uit Vietnam of Uruguay komen, voor de Franse kust zijn ze kennelijk niet meer te vinden).

De kaas, die tussen de chapon en de bûche op tafel komt, ligt altijd in de winkel, speciale 'kerstkazen' heb ik niet gezien. Hoewel, roquefort Papillon ligt opeens in het schap , dat is een chique versie van de fabrieks-roquefort.

Bij al dat eten wordt wijn gedronken. Hier in het zuidwesten Bordeaux, andere wijn wordt niet geschonken. Tot aan het toetje natuurlijk, dan wordt de champagne ontkurkt.

En als iedereen deze réveillon (maaltijd op kerstavond) achter de rug heeft, volgt morgen rond lunchtijd de volgende ronde: wederom zo'n eetfestijn dat begint met oesters.

En wat neem je mee wanneer je wordt uitgenodigd voor de kerstdis? Een doos chocolade...

De dozen met oesters vanochtend buiten bij de Carrefour in Objat.

Bulletin

Tussen de kerstkaarten vond ik gistermiddag ook het eerste rapport van dit schooljaar in de brievenbus. Na twaalf jaar Frankrijk bekijk ik de bulletins, nog steeds met verbazing. De cijfers gaan tot achter de komma en ik kan de resultaten van mijn kind vergelijken met die van andere leerlingen.

De juffen op de lagere school gaven nog geen cijfers, de kinderen kregen blokjes en streepjes om aan te geven of ze een onderwerp al dan niet beheersten. Op het Collège veranderde dat, de blokjes werden cijfers. En wat voor een cijfers: tot de 20 en tot achter de komma. Komt je kind thuis met een 14,7 voor wiskunde. Of een 6,2 voor techno. Dat laatste lijkt in Nederlandse ogen nog wat, maar is het niet. Vergelijkbaar met een drie.

Naast het rapportcijfer van je eigen kind staat een ander getal: het gemiddelde van de klas. Mooi als vergelijkingsmateriaal. En daarnaast dan nog het hoogste en het laagste rapportcijfer in de klas. Het is nog niet alles. Elke leraar geeft aan wat hij van de prestaties van je kind vindt. En of je kind veel kletst, vriendelijk is, hard werkt of zit te dromen. Onderaan het rapport staat een appréciation, een waardering, of soms een avertissement, een waarschuwing.

Inmiddels zit mijn kind op het Lycée in de prémière (hierna volgt het examenjaar, dat de bizarre naam terminale draagt) en moet hij zijn rapporten bewaren. Vervolgopleidingen zullen erom vragen. Zeker om het rapport van het eerste trimester. Hogescholen nemen alleen leerlingen aan die het hele jaar werken. Drie maanden keten en dan gaan blokken om de boel op te halen is er hier niet bij.

Postbode

Het duurt wel even voordat een nieuwe postbode is ingewerkt. Bij ons zijn er geen straatnamen. De postbode moet onthouden waar iedereen woont. We hebben wel een postcode en een lieu-dit, La Chapelle Salamard. Dat brengt le facteur in elk geval tot ons dorp, eenmaal aangekomen heeft hij of zij dan nog de keuze uit een veertigtal huizen.

Een nieuwe postbode rijdt een paar dagen mee van dorp naar dorp en wordt dan in het diepe gegooid. Dan krijgen wij post die bestemd is voor Engelsen onder het mom van 'alle buitenlanders wonen bij elkaar' of we ontvangen helemaal geen post. We hebben nu alweer een tijdje een vaste postbode. 's Ochtends staat hij in het café, in de loop van de middag is hij pas toe aan post rondbrengen. Niet lallend, maar vrolijk is hij altijd wel.

Wanneer de opening van de brievenbus te klein is voor een pakketje, maakt onze postbode de brievenbus open. En als het pakket daar echt niet in past, dan toetert hij. Als we niet thuis zijn, legt hij het pakket ergens binnen. Onze postbode wil er niet nog een dag mee rondrijden.

Met nieuwjaar krijgen we zijn beste wensen en een deprimerend lelijke kalender – nee, dan die van de brandweer, met fijne foto's van branden en ongelukken – in ruil voor een enveloppe met inhoud.

Fransen kopen steeds meer via internet. Al die spullen worden thuisbezorgd. Niet alleen via de postbode, ook via allerlei transportbedrijfjes. Wij wonen langs een hoofdweg van niks naar nergens, regelmatig zie ik bestelbusjes drie, vier keer langzaam langskomen. Vaak stap ik dan de voordeur uit om de vertwijfelde chauffeur een handje te helpen. Ik ken iedereen in het dorp en weet ook nog waar ze wonen. Links naast de kerk, rechts van de wasplaats, het huis met de rode luiken, met dat soort ouderwetse aanduidingen komen de chauffeurs er wel.

Afval

Vroeger zetten we wekelijks een vuilniszak aan de weg en ging het grof vuil een dorp verderop in één grote container. Daar konden beddenspiralen in en blikken gif, wat we maar kwijt wilden. Wij hadden ten minste nog de beschikking over een container, in een naburige gemeente ging alles van overheidswege het ravijn in.

 

Maar, anno 2012 is het milieubewustzijn ook tot tot de Corrèze doorgedrongen.

Er is een heus afvalscheidingsstation déchetterie voor hout, karton, bouwmaterialen en groenafval. Een oude televisie of accu kun je er ook achterlaten.

Thuis moeten we nu ook afval gaan scheiden. Omdat dat natuurlijk heel moeilijk is, was 2012 een testjaar. Iedereen zou aan het begin van het jaar een bruine afvalcontainer met chip voor vuilnis krijgen en een gele container voor papier en plastic. Aan het einde van het jaar zou iedereen dan weten hoe het moest.

De distributie van de bakken ging geheel volgens verwachting met de Franse slag. Eind juni verscheen een jongeman in een vrachtwagen met acht afvalbakken. Er zijn veertig huizen in het dorp. Maanden later kwam hij nog eens langs met een bak of wat. De helft van het dorp heeft inmiddels een bruine vuilnisbak, niemand bezit een gele bak; de bak die de afvalscheiding toch een stuk eenvoudiger zou maken.

Van de week kregen we een folder thuis. De proef is voorbij, we moeten vanaf 1 januari serieus afval gaan scheiden. Het stond er nog een keer, papier en schoon plastic moet in de gele bak. Wanneer we het verkeerd doen, wordt die bak niet geleegd; voor ons is het makkelijk, zo'n bak hebben we niet, we kunnen het dus onmogelijk fout doen.

De gewone afvalbak wordt nooit geweigerd, maar hoe meer we erin gooien, hoe duurder het wordt. We gaan betalen per keer dat die bak wordt geleegd. Wij zijn heel braaf, het glas, plastic en karton gaan mee in de auto naar de déchetterie; anderen hier op het platteland zullen doen wat ze vroeger ook altijd hebben gedaan met afval: in de fik steken of in het bos gooien.

Boerenkool

Soms vraag ik mij af waarom ik een moestuin heb. Vanochtend was zo'n moment. Ik had beloofd boerenkool klaar te maken. Die staat in de moestuin en het regende. Valsspelen en het snel even halen bij de super was geen optie, boerenkool is hier niet te koop.

Het recept repte van nul minuten voorbereidingstijd voor de 600 gram panklare boerenkool. Nul minuten? Ik deed rubber laarzen aan en een oude jas. Ik toog naar de moestuin met een grote bak en een schaar. Een voor een de bladeren afknippen en bekijken of er iemand woont. Rupsen, luizen, spinnetjes, gekke witte beestjes die kunnen vliegen, het is een drukte van belang daar op mijn boerenkool. Ik probeer zoveel mogelijk levende have in de tuin te laten, het selecteren van 'schone' bladeren kost wel even tijd.

Dan moet je binnen zien te komen zonder modderige laarzen en ook zonder overal sporen na te laten van de kleddernatte groente. De boerenkool vult het hele aanrecht, het weegt bijna niks, je hebt er veel van nodig. Dan kleiner knippen en wassen. Spinnetjes rennen als een gek over het aanrecht, wat van die gekke witte beestjes vliegen op. Ik hoop dat er geen achterblijven, want de volgende fase is de keukenmachine... Beetje boerenkool in de keukenmachine, hakselen en in de pan; beetje bij beetje laten slinken. Bij elke ronde kiepert het mes uit de keukenmachine en vallen er plukjes boerenkool overal en nergens.

Nul minuten? Ik ben al driekwartier in de weer. En heb alleen de voorbereiding gehad, nu nog de bereiding...

Pergola

Onze pergola was vanaf het begin een drama. Geen plant wilde er op klimmen. De kiwi bleef petieterig, de clématis ging na één seizoen dood. De pergola zelf deed het niet veel beter. Mijn man had hem gemaakt van bois traité, behandeld hout. Na drie jaar zagen we de eerste paddenstoelen al op de palen verschijnen.

Uiteindelijk plantte ik een bignonne (trompetbloem). Die heester deed twee jaar lang niet veel, maar kreeg toen een groeistuip. Aan de ene zijde begon de bignonne mooi over de pergola te groeien en te bloeien, aan de andere kant deed de kiwi ook zijn best. Het wordt nog wel wat, dacht ik van de zomer nog.

Maar de zwammen hadden hun verwoestende werk al gedaan, pas geleden brak een van de liggende palen. Kuis verrot. We wilden de constructie weghalen voordat er nieuwe huurders zouden komen. Daar kregen we de tijd niet voor, een bedrijf huurde een gîte per direct voor vier werknemers. Toen de mannen kwamen, stond de pergola er nog. Slordig, maar het was niet anders.

Op de ochtend dat man en zoon klaarstonden om de pergola af te breken keek ik naar buiten. De pergola was finaal in drieën gebroken, wat een toeval.

' s Avonds ging de deurbel. De vier mannen op de stoep. In gebrekkig Frans – ze kwamen uit Portugal en Moldavië – vertelden ze dat ze hout hadden gekocht. Hout gekocht? Waarvoor? Ik had geen idee waarover ze het hadden. Na wat heen en weer gepraat bleek het voor de pergola te zijn. Even dacht ik dat ze bijverdiensten zochten, maar toen viel het woord 'accident'. Ongeluk. Zij hadden 's ochtends met het bestelbusje de verrotte constructie omver gereden...

Van ons hoefden ze niet te klussen en jammer genoeg hebben ze dat dan ook echt niet gedaan. We zullen zelf aan de slag moeten.

Het is akelig leeg zonder pergola...

Adieu Depardieu

Frankrijk was Asterix al kwijt, binnenkort volgt ook Obelix; Christian Clavier verhuisde in oktober naar Engeland, Gérard Depardieu staat op het punt te vertrekken naar België. Bij de eerste hoorde je niemand, bij Depardieu bemoeit iedereen zich ermee. 'Manneken Fisc' noemt de krant Libération hem. Politici, acteurs, zangers, niemand steekt zijn mening over de belasting-Belg onder stoelen of banken. Terwijl de acteur bepaald niet als eerste het land verlaat.

Onder meer Johnny Hallyday, Charles Aznavour, Alain Delon en een handvol tennissers gingen hem voor. En niet te vergeten 'Les'Peugeot' (de familie) en Bernard Arnault. Deze puissant rijke eigenaar van LVMH vroeg eerder dit jaar de Belgische nationaliteit aan. Wat hem in Libération – een linkse krant, maar dat had u vast al begrepen – de kop 'Casse-toi riche con' opleverde. Wat zoiets betekent als rot op rijke klootzak. Een vette knipoog naar de opmerking die Sarkozy iemand toe beet toen hij nog president was, “Casse toi pauv' con”.

Arnault was not amused. Hij klaagde de krant aan en beweert bij hoog en bij laag dat hij gewoon belasting blijft betalen in Frankrijk. Depardieu is dat niet van plan. Volgens hem moet hij dit jaar 85 procent belasting betalen. Le Monde dook er meteen in en meldt dat dat in theorie mogeljk is, maar niet waarschijnlijk. Als Depardieu alles optelt aan inkomstenbelasting, sociale premies, en vermogensbelasting en hij geen enkele aftrekpost benut, dan zou hij kunnen uitkomen op zo'n hoog percentage.

Echt armlastig is de toekomstige Belg niet. Hij maakt zo'n drie films per jaar, heeft

restaurants en wijngaarden en is eigenaar van een leuk onderkomen in hartje Parijs, aan de rue du Cherche-midi. Hij heeft het net te koop gezet voor 50 miljoen euro. Daarvoor heeft de koper wel 1800 vierkante meter aan woonoppervlak. Met een keuken zo groot als een balzaal en een niet onaardig zwembad.

Premier Ayrault noemde de vlucht van Depardieu 'minable' – beneden alle peil – waarop de acteur een boze ingezonden brief schreef. Hij liet zich niet beledigen. Collega-acteur Philippe Torreton kaatste vandaag in een open brief terug: wat had je dan gedacht, dat iedereen in de bijstand je zou toejuichen?

“Moi j'ai du mal avec les artistes surtout les français qui habitent en Suisse”, zong Nicola Sirkis van Indochine drie jaar geleden al. Dat ging over Johhny Hallyday. Een artiest die alleen in Frankrijk wereldberoemd is en toch zijn boeltje pakte. Veel Fransen hebben hem dat vertrek naar Zwitserland niet in dank afgenomen. Afgelopen zomer gaf hij een openluchtconcert bij ons in de buurt, de kaartverkoop verliep uitermate stroef. Mijn vriendinnen en ik hebben het concert geboycot; wie wil er nou 70 euro neertellen voor een artiest die alleen aan zichzelf denkt; wij niet.

Blijft er eigenlijk nog iemand over? Vast wel. Er is er zelfs eentje teruggekomen. Schrijver Michel Houellebecq is na 12 jaar net terug uit Ierland; hij wil weer dagelijks Frans spreken...

Concertkaartjes in één klik. Of twee.

Vroeger ging je om drie uur 's nachts in de rij staan om kaartjes te bemachtigen voor een popconcert. Gezellig, maar niet goed voor de nachtrust. Tegenwoordig koop je kaartjes vanuit je luie stoel. Klaar in één klik. Nou ja, bijna.

Vanochtend om vijf voor tien zat ik te popelen achter de computer. Om tien uur zou de kaartverkoop beginnen van de Black City Tour 2 van Indochine. Een paar dagen geleden had ik al geld overgeheveld naar de bankrekening die we speciaal hebben geopend voor aankopen via internet. Vorig jaar is onze gewone rekening leeggeplukt, vandaar (zo hadden 'we' voor 214 euro bloemen gekocht in Engeland).

Om twee voor tien logde ik in bij de Fnac. Om tien uur verscheen het blokje 'réserver', met één klik was ik een schermpje verder. Twee kaartjes graag. Ik kreeg de keuze uit afhalen, thuisbezorgen of zelf printen. De dichtstbij zijnde Fnac is ruim een uur rijden, dat is niet handig. Zelf printen, dat leek me wel wat. Totdat ik bedacht dat ik dan waarschijnlijk een gevecht zou moeten aangaan met Kaspersky. Deze firewall heeft tegenwoordig een modus 'veilig bankieren'. Ook wel synoniem voor weigeren te printen.

Besluiteloos als ik ben zag ik de minuten weg tikken. Zal ik, zal ik niet. Het werd een definitieve niet toen ik zag dat ik ook Adobe moest installeren; dat maken we zelf wel uit.

Bleef over: thuisbezorgen. Bij de Fnac kennen ze mijn adres, op naar het volgende scherm voor de betaling. Ik zei klik, op naar het volgende scherm. Om te betalen. Geen nieuw scherm.

Heb ik gevloekt? Vanzelfsprekend. Was ik boos? Zeker weten. En heb ik de oplossing gevonden? Ook dat. Ik heb de firewall uitgezet, heb de transactie gedaan en heb Kaspersky weer aangezet. Kan niet de bedoeling zijn natuurlijk.

Maar waarom had ik zo'n haast met die kaartjes, we hebben het niet over Muse of Coldplay. Helemaal waar, maar dit is Frankrijk. Dit land heeft zijn eigen beroemdheden. Indochine verkocht bij de vorige tournee 800.000 concertkaartjes, de groep is razendpopulair. Nog steeds, want de bandleden wonen gewoon in Frankrijk. Maar daarover morgen meer.

Alpaca"s

Vroeger in Nederland hadden vrienden een hond of een kat of vooruit een fret. Hier op het Franse platteland hebben vrienden een hond en een kat en kippen en....alpaca's. Onder Engelsen is dit kleine neefje van de lama helemaal in. De vacht is superzacht, de kans om ze te aaien is alleen niet zo groot, ze zijn zo schichtig als maar zijn kan. Bij deze kudde is het me maar één keer gelukt een jong aan te raken en dat was omdat hij doof is. Hij had me niet aan horen komen....

Sinds wijn in Frankrijk ook alcohol is en automobilisten niet meer met alcohol op achter het stuur mogen, is het in het verkeer een stuk veiliger geworden. In de auto dan. Voor voetgangers en (brom)fietsers wil er nog wel eens een obstakel worden opgeworpen. Zie hier een nieuw aangelegd voet- annex fietspad in Brive la Gaillarde. Je zal 's avonds met je scooter net even iemand willen inhalen. Als je het bord niet raakt komt er 100 meter verderop een herkansing: een lantaarnpaal. Waarom dit zo is aangelegd? Ik hoor het de ambtenaren zeggen: "Ja, kom, dat bord stond er al. Die paal ook. Wat moesten we anders. De baas zei trek lijnen, dus wij trekken lijnen."

Slepen met gas

De gasfles gaat alleen leeg wanneer er gasten zijn. Je zit gezellig te aperitieven en tegen de tijd dat het eten zo ongeveer klaar moet zijn, neem je een kijkje in de keuken. Helaas staat er in de oven niet het verwachte goudbruine feestmaal, maar een bleke bep. Het gas is op, de oven is lauwwarm.

Het gebeurt elke twee maanden en toch overvalt het ons elke keer weer. Gasfles afsluiten, loskoppelen, in de schuur een volle fles halen, koppelen, opendraaien en de oven weer aandoen. En hopen dat het eten nog te redden valt. Een aardgasleiding is makkelijker kan ik mij herinneren.

Het is maar goed dat ik niet op naaldhakjes loop, de flessen zijn zwaar. Voorheen was het nog erger, toen waren alle gasflessen – officieel bouteille de gaz, bij ons zegt iedereen bombe de gaz – groter en van metaal. Niet te tillen. Als ik bij het tankstation kwam voor een nieuwe, was niemand blij. De caissiere niet en ik niet; zij moest een nieuwe fles uit het rek slepen, en ik moest het gevaarte de auto in tillen. Om de fles thuis aan te sluiten hadden we een waterpomptang nodig.

De nieuwe kuststof flessen zijn een stuk lichter, en makkelijk aan te sluiten. En kittig rood. Hebben ze ook een nadeel? Ja, ze bevriezen.

Kittig rood maar toch weggemoffeld in een hoekje

Vandaag stuitte ik op een reclame van jamaisenpanne.fr . Nooit meer onverwachts een lege gasfles? Ik stelde me een handige gadget voor, die een piepje geeft als de fles bijna leeg is. Maar nee, het is een 'service' van een gasflesverkoper. Je geeft op hoe vaak je een fles koopt en zij sturen een sms als hij zo ongeveer leeg is...

Aanbieding op zijn Frans

In het schap valt de blauwe sticker op het pakje soep meteen op, "100% remboursé" staat er. Meteen kopen natuurlijk, je krijgt het hele bedrag terug; we wonen wel in Frankrijk, maar blijven Nederlanders.

Eenmaal thuis bekijk ik wat ik moet doen om het aankoopbedrag terug te krijgen. Nodig zijn: de blauwe sticker, de barcode, de originele aankoopbon - de datum en het betreffende bedrag omcirkelen -  een vel papier met naam en adres, en een RIB, een relevé d'identité bancaire. Op een RIB staan je bankgegevens, ze zitten in je chèqueboekje.
Dit alles gaat in een enveloppe mét postzegel. Om die postzegel ook vergoed te krijgen moet je dat aanvragen.
Het knip en plakwerk kost een kwartiertje, maar dan heb je aan het eind ook wat: 1,66 euro.

Le car

Franse plattelandskinderen gaan niet naar school op de fiets, noch worden ze met de auto gebracht. Ze gaan met de bus. De schoolbus. Le car. Duizenden, zo niet tienduizenden bussen, groot en klein, rijden tweemaal per dag door het land. Bij ons komen drie bussen. Het begint 's ochtends met de bus voor het Lycée (14-18 jaar) om 06.53 uur. Zeer onchristelijke tijd, ja. Het eerste lesuur in Brive la Gaillarde begint al om tien voor acht, vandaar. Mijn kind zit sinds twee jaar op een Lycée, wij staan sindsdien op om zes uur...

De tweede bus rijdt langs om kwart voor acht, deze rijdt naar het Collège (10-14 jaar) in Objat, drie kilometer verderop. Het eerste jaar op het Collège ging mijn zoon met de fiets, dat leek ons veel gezonder. Bovendien hoefde hij 's middags dan niet te wachten op de bus terug. De bussen (een stuk of tien voor 500 leerlingen) gaan pas om kwart over vijf. Als je om vier uur vrij bent, moet je toch wachten op je bus.
Wij hoopten op navolging. Die niet kwam. Onze dorpsgenoten vonden het onbegrijpelijk dat we een kind van tien jaar drie kilometer lieten fietsen. Er komt ten slotte een bus door het dorp. En het is Gevaarlijk (we wonen in de Corrèze, er gebeurt hier nooit wat). Na een jaar hebben we heel laf de strijd opgegeven, zoonlief mocht samen met zijn vriendjes ook met de bus.
Om half negen komt er nog een bus door het dorp, de bus voor de primaire, de lagere school. Er zitten kindjes in vanaf drie jaar!

's Middags gaat alles natuurlijk in omgekeerde richting. Maar niet in dezelfde volgorde. De kinderen van de lagere school worden eerst afgezet rond vijf uur (vier dagen per week, woensdag vrij), dan volgt de bus van het Collège. De Lycéeen hebben het het zwaartst, de bussen uit Brive komen pas om zes uur aan in Objat. En eentje om zeven uur voor de leerlingen die les hebben gehad tot zes uur. Eh oui, de schooldagen zijn hier behoorlijk lang. Behalve veel lesuren is er ook een pauze van anderhalf uur om drie gangen warm te kunnen eten in de cantine of self.

Bij sneeuw of ijzel is de komst van de bus niet altijd zeker. In sommige departementen bepaalt de prefect dat er de volgende dag geen transport scolaire is, onze Préfet laat het meestal aan de chauffeurs om te beoordelen of het veilig is om te rijden. Kortom, je moet maar afwachten of er een bus komt. En als de bus heen is gegaan, wil nog niet zeggen dat ie 's middags ook terug komt.
Toen mijn zoon van een openbare naar een katholieke school ging, waren we blij dat we geen last meer zouden hebben van stakende leraren. We hadden geen rekening gehouden met uit solidariteit meestakende chauffeurs. Wel school, geen bus, dat schiet niet op.
Maar laten we wel wezen, al die jaren was le car gratis. Pas dit schooljaar betalen we ervoor. Dertig euro. Per jaar.

Bokswedstrijdje Fillon - Copé

Toen de socialisten vorig jaar voorverkiezingen voor het presidentschap aankondigden, bleef het hoongelach van de concurrentie - UMP-politici - niet van de lucht. Voorverkiezingen, waarbij alle Fransen kunnen stemmen, belachelijk vonden ze het. Totdat elk debat van de socialistische kandidaten live werd uitgezonden op de nationale televisie. De Parti Socialiste kreeg avond na avond uren zendtijd in de schoot geworpen. De besmuikte glimlachjes van rechts bevroren.

Voorverkiezingen, dat gaan wij ook doen, moet iemand van de UMP (Union pour un Mouvement Populaire) hebben uitgeroepen. Dat had hij/zij beter niet kunnen doen. Er zijn voorverkiezingen gehouden. Nu, ruim drie weken later, is de partij in tweeën gespleten. Twee mannen beweren allebei dat ze hebben gewonnen, de kiezer heeft het nakijken. En het gaat niet eens over de presidentschap van het land, het gaat slechts om het voorzitterschap van een partij.
De slapstick begon op 18 november. Alle leden van de UMP konden kiezen tussen Jean-François Copé en François Fillon, respectievelijk oud-fractievoorzitter en oud-premier. Dezelfde avond eisten beide kandidaten de overwinning op, het stemverschil was miniem. Het woord fraude viel. Over wat er vervolgens gebeurde en nog steeds gebeurt zullen de komende jaren vele boeken worden geschreven. Een dag na de verkiezingen
riep het organiserend comité Copé uit tot winnaar. Deze bood de verliezer het vice-voorzitterschap aan. Dat was waarschijnlijk het laatste positieve gebaar dat Copé ooit maakte richting Fillon.
Fillon weigerde deze 'mindere baan' en sinds bekend werd dat 1304 overzeese stemmen niet waren meegeteld is het hek van de dam. Fillon zei wederom te hebben gewonnen en dreigde naar de rechter te stappen. Alain Juppé werd ingehuurd om te bemiddelen, maar hij gooide snel de handdoek in de ring.
Ondertussen onderzocht ook een commissie van de UMP de verkiezingsuitslag, ook zij riep Copé uit als winnaar, met een verschil van 952 stemmen (op 200.000). Niet eerlijk, vond het verliezende Fillon-kamp, de commissie zat vol met voorstanders van Copé.
Inmiddels was oud president Sarkozy zich ermee gaan bemoeien, dat leidde tot nog meer hilariteit. Hij wilde dat beide heren tot een vergelijk zouden komen. En wel snel. Sarko eiste een uitweg, die er niet kwam. Copé was helemaal niet van plan water bij de wijn te doen, hij was ten slotte verkozen. Hij wilde geen nieuwe verkiezingen voor 2014, hooguit een referendum over nieuwe verkiezingen.
Fillon kondigde een eigen parlementaire groep aan en voegde de daad bij het woord, 71 UMP'ers volgde hem. Want, het is niet alleen een ruzie tussen twee politici, alle ump-parlementariers bemoeien zich ermee en hebben een kamp gekozen.
Nu zitten we hier in Frankrijk opgescheept met een UMP en de nieuwe R-UMP; de R staat voor rassemblement, een samenwerkingsverband...
Hoe dit af gaat lopen? De populariteit van Copé et Fillon is tot een dieptepunt gezakt bleek uit een peiling. Misschien gaat een derde persoon er uiteindelijk wel met het bot vandoor. Nathalie Kosciusko-Morizet, bijvoorbeeld, minister onder Sarkozy en dringend op zoek naar macht.
François Fillon en Jean-François Copé hopen natuurlijk dat iedereen deze episode over vijf jaar vergeten is. Dan kunnen ze zich kandidaat stellen voor het presidentschap van Frankrijk. Wie voorheen dacht dat dit duo in de politiek zat om het land te dienen, zo naïf kan niemand meer zijn.

Le Obbit

The Hobbit gaat woensdag in première, ik zou er best heen willen. Maar wil ik ook naar Le Obbit is de vraag. Naar de avonturen van Bilbo Bessac. Mwah, ik denk dat ik het avondje bioscoop aan mij voorbij laat gaan. Hier in Frankrijk worden alle buitenlandse films nagesynchroniseerd. 'Je m'appelle Zjeemes Bond', hoor je Daniel Craig dan zeggen. En als je niet zo goed bent in Frans? Dan heb je pech, er is geen ondertiteling.
En als ik wel naar de bioscoop ga? Dan leg ik eerst 8 euro neer voor een kaartje en dan nog een keer zo'n bedrag voor popcorn en cola - tijdens films is er geen pauze -, en dan spurt ik de zaal in. Er zijn nooit gereserveerde plaatsen, de laatste die binnenkomt zit vooraan.
Misschien wacht ik tot de film op televisie is. De commerciële zenders TF1 en M6 zenden steeds vaker films en series uit in twee versies, VO en VF, version originale en version française. In beide gevallen mét ondertiteling. De publieke zender France 2 zendt sinds vorige week de Amerikaanse serie Castle uit in twee versies en dat is een hele omwenteling in een land waar alles in het Frans moet.